niedziela, 5 kwietnia 2015

Broń palna, a ustawa o broni i amunicji

http://pixabay.com/


Jak stanowi art. 7 Ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (zwana dalej u.b.a.) za broń palną uważa się każdą przenośną broń lufową, która miota, jest przeznaczona do miotania lub może być przystosowana do miotania jednego lub większej liczby pocisków lub substancji w wyniku działania materiału miotającego. Za mogący być przeznaczony do miotania przedmiot uznaje się natomiast przedmiot taki, który ze względu na swoją budowę lub materiał, z którego jest wykonany, może być łatwo przerobiony w celu miotania.

Przepis ma charakter wybitnie rozszerzający i jest konsekwencją szerokiego rozumienia definicji broni według  art. 4 u.b.a. Jak wspomniałem wcześniej, wyliczenie wskazane w tym przepisie ma charakter wyłącznie przykładowy. Za broń może być uznany przedmiot nie należący do żadnych z wiodących typów, a co więcej - na pierwszy rzut oka nie przypominający broni. W definicji wyszczególniono tylko jeden element konstrukcyjny, który wystarczy do uznania przedmiotu za broń palną. Jest to lufa, która musi występować. Pozostałą cześć definicji wypełniają niejako właściwości przedmiotu, z których kluczową jest zdolność do miotania pocisków albo innych substancji w wyniku spalania materiału miotającego.

Trzeba zaznaczyć, iż przedmiot w momencie klasyfikacji może nie być zdolny do strzelania, aby wypełniać kryteria definicji. Wystarczy, aby poprzez drobne przeróbki, wykonane przez zwykłego człowieka bez specjalistycznych narzędzi było możliwe uzdatnienie takiego przedmiotu do strzelania. Również przedmiot, któremu brakuje elementu, bez którego niemożliwym byłoby miotanie pocisków, nota bene jest bronią palną według ustawy. Jak przyznają przedstawiciele doktryny: Przepis art. 7 ust. 1 ustawy z 1999 r. o broni i amunicji], zawierający definicję treściową [broni palnej], rozszerza - w porównaniu z powszechnie akceptowaną definicją kryminalistyczną - właściwości zaliczane do cech konstytutywnych broni palnej. W tak rozszerzonym, ustawowym ujęciu broń palna nie wymaga bezwzględnie zdolności do wystrzelenia pocisku, lecz zdolności do wystrzelenia pocisku lub substancji. Bronią palną w rozumieniu ustawy jest więc również broń gazowa niezdolna do wystrzelenia pocisku, zdolna zaś jedynie do wystrzelenia [...] substancji, spełniająca oczywiście nadto pozostałe kryteria, a więc również niebezpieczna dla życia lub zdrowia. (Sońta Cezariusz, Broń palna - główne problemy wykładni przepisów kodeksu karnego. Teza nr 3, Prok.i Pr.2004.5.18)

Niezależnie od powyższego, na uwagę zasługuje fakt, iż z art. 6 u.b.a. wynika zakaz samodzielnego przerabiania broni, pod rygorem uznania takich czynności za wyrób broni (podlegający bardziej dotkliwej sankcji niż samo jej posiadanie), więc samodzielne próby pozbawienia broni cech użytkowych mogą słono kosztować. Brak nieistotnej części broni niepowodujący niemożności odstrzelenia naboju, nie dyskwalifikuje danego egzemplarza jako broni palnej, podobnie jak skutkująca tym samym wada montażu istotnych części. (Jancewicz Radosław, Niewiński Leszek A., Pojęcie broni palnej i amunicji w prawie polskim. Teza nr 3, WPP.2004.3.24).

Z punktu widzenia u.b.a. istotne znacznie ma również art. 5 tejże regulacji. Statuuje on domniemanie prawne, iż istotne części broni i amunicji uważa się za broń i amunicję, sankcjonując tym samym ich posiadanie i obrób.

Tymczasem istotnymi częściami broni palnej i zbliżonej do niej konstrukcyjnie broni palnej są: szkielet broni, baskila (w przypadku broni "łamanej"), lufa z komorą nabojową, zamek, komora zamkowa oraz bęben nabojowy (w przypadku rewolweru). Teoretycznie oznacza to, iż za broń palną uznaje się każdą z jej istotnych części, nawet jeśli jest ona posiadana samodzielnie.

Przypominam, iż zgodnie z Ustawą, amunicją są naboje do broni palnej i tylko do broni palnej, natomiast art 5 ust. 2 u.b.a. określa, iż istotnymi częściami amunicji będą pociski wypełnione materiałami wybuchowymi, chemicznymi środkami obezwładniającymi lub zapalającymi albo innymi substancjami, których działanie zagraża życiu lub zdrowiu, spłonki inicjujące spalanie materiału miotającego i materiał miotający w postaci prochu strzelniczego.

Kilku słów wyjaśnienia wymagają również specyficzne typy broni palnej. O ile broń bojowa, czy myśliwska nie jest definiowana przez Ustawę o broni i amunicji, o tyle wyjaśniono znaczenie pojęć broni sygnałowej i alarmowej. Pierwsza będzie według regulacji urządzeniem wielokrotnego użycia, które w wyniku działania sprężonych gazów, powstających na skutek spalania materiału miotającego, jest zdolne do wystrzelenia z lufy o kalibrze nie mniejszym niż 25 mm substancji w postaci ładunku pirotechnicznego celem wywołania efektu wizualnego lub akustycznego. W praktyce grupę tą reprezentują najczęściej tzw. rakietnice/pistolety sygnałowe, służące do wystrzeliwania rac /flar świetlnych, używane do przekazywania sygnałów lub oświetlania terenu.

Tymczasem bronią palną alarmową jest urządzenie wielokrotnego użycia, które w wyniku działania sprężonych gazów, powstających na skutek spalania materiału miotającego, wywołuje efekt akustyczny, a wystrzelona z lufy lub elementu ją zastępującego substancja razi cel na odległość nie większą niż 1 metr. Do tej grupy zaliczamy przede wszystkim pistolety hukowe, które  mogą służyć jako broń do obrony, odstraszenia napastnika, dzikich zwierząt lub do wzywania pomocy. Zasilane są amunicją "ślepą".

Posiadanie broni palnej co do zasady możliwe jest wyłącznie na podstawie pozwolenia na broń. Zagadnienie to będzie jednak przedmiotem kolejnych wpisów.

Pozdrawiam.
Tomasz Duda





1 komentarz:

  1. Od jakiegoś czasu zastanawiam się nad zrobieniem pozwolenia na broń. Powiedzcie mi czy do jej przechowywania wystarczy coś takiego jak szafa na broń klasy S1? Może ktoś z was ma taką szafę i może mi o niej coś więcej powiedzieć?

    OdpowiedzUsuń