czwartek, 21 grudnia 2017

Dopuszczalność posiadania bez pozwolenia broni palnej systemu lefaucheux tzw. „lefoszek” - czy pistolet / karabin lefaucheux to broń historyczna?


Nowelizacja ustawy o broni i amunicji dokonana ustawą z dnia z dnia 5 stycznia 2011 roku o zmianie ustawy o broni i amunicji (Dz.U. Nr 38, poz. 195) wprowadziła zasadnicze modyfikacje w treści wskazanego aktu prawnego. Przede wszystkim na kanwie powyższej regulacji, ustawodawca bardziej rygorystycznie niż dotychczas potraktował kwestię posiadania tzw. broni historycznej.  Modyfikacje w tym aspekcie nastąpiły od dnia 10 marca 2011 roku, tj. w dniu wejścia w życie powyższej ustawy.

Przypomnę, iż przed wskazanym terminem art. 11 ustawy o broni i amunicji stanowił, iż nie jest wymagane pozwolenia na broń m. in. w przypadku posiadania broni palnej wytworzonej przed rokiem 1850 lub replikę tej broni (art. 11 pkt 1 ww. ustawy ). Tymczasem od dnia 10 marca 2011 roku treść ww. normy zmieniała się i pozostaje aktualna do dziś. Zgodnie z art. 11 pkt 10 ustawy o broni i amunicji nie wymaga pozwolenia na broń w przypadku posiadania broni palnej rozdzielnego ładowania, wytworzonej przed rokiem 1885 oraz replik tej broni. Chociaż literalne brzmienie wskazanego przepisu wskazuje, iż teoretycznie „podniesiono” datę produkcji broni, w dacie której powinna być wyprodukowana, aby uznano ją za broń historyczną, jednak wskazano, iż wyłączenie dotyczy jedynie broni palnej rozdzielnego ładowania, co w konsekwencji znacznie zawęziło krąg broni palnej, która można posiadać bez zezwolenia. 
Pomijam w tym miejscu kwestię dokładnego wyjaśnienia, co znaczy termin "broń rozdzielnego ładowania", pozostawiając go na oddzielny temat, a odniosę się do problemu, jak wskazana nowelizacja wpłynęła na legalność posiadania broni palnej systemu lefaucheux, o której mowa w tytule.

Zacznijmy więc od tego, że system Lefaucheux genezę swoją bierze z pierwszej połowy XIX wieku. Wynalazł go francuski rusznikarz Casmir Lefaucheux w 1828 roku. W 1836 roku wyprodukował również nabój scalony (The ilustrated encyclopedia of handguns, A.B.Zhuk, London 1995, s.30). Chociaż dopiero unowocześniony nabój trzpieniowy, jaki prezentowała ta broń został opatentowany dopiero w 1854 roku rzez syna konstruktora i większość seryjnie produkowanych strzelb, karabinów oraz rewolwerów tego typu, produkowana seryjnie, pochodzi już z drugiej połowy XIX wieku, to w razie ewentualnego postępowanie przygotowawczego posiadacz mógł bronić się twierdzeniem, że broń palna  pochodzi sprzed roku 1850 . Miał na to argumenty. W ewentualnej sprawie o posiadanie broni palnej, istota sporu rozgrywała się na etapie opinii biegłego, który oceniał jej genezę . 
Podsumowując wskazany aspekt, w kontekście brzmienia ustawy o broni i amunicji sprzed 10 marca 2011 roku, posiadanie broni palnej z systemem Lefaucheux, której egzemplarze zwano "lefoszówkami" lub „lefoszkami” było w zasadzie dozwolone, a jeżeli zostało zakwestionowane, to w procesie istniała duża szansa obrony przez potencjalnego posiadacza.

Niemniej jednak stan prawny się zmienił.  Potencjalnie literalna modyfikacja daty produkcji broni z art. 11 ustawy o borni i amunicji, na 1885 rok pomogła posiadaczom, właściwie wykluczając możliwość zasadnego  kwestionowania przez organy ścigania, że posiadany egzemplarz wyprodukowano w roku 1852 a nie 1848 . Pojawiła się jednak bardziej" problematyczna kwestia "broni palnej rozdzielnego ładowania", która w praktyce założyła posiadaczom tzw. lefoszek przysłowiową pętlę na szyję. Nie zgłębiając się w szczegóły trzeba wskazać, iż niestety broń palna z systemem Lefaucheux, ładowna nabojami trzpieniowymi nie  jest przykładem broni palnej rozdzielnego ładowania, w związku z tym posiadanie broni palnej zawierającej ten system jest bezwzględnie zabronione i sankcjonowane jak posiadanie każdej innej broni palnej. W konsekwencji ww. ustawa z dnia 5 stycznia 2011 roku wyłączyła możliwość obrotu egzemplarzami tego typu broni. Jeżeli jeszcze 9 marca 2011 roku możliwym była sprzedaż, kupno, produkcja replik tzw. lefoszek jako broni historycznej, to już po tym dniu wszyscy posiadacze powyższych stali się w rozumieniu ustawy o broni i amunicji kryminalistami.

Źródło wikipedia

W powyższym kuriozum ustawodawca pozostawił małą furtkę dla osób, które nabyły przed nowelizacją egzemplarz broni palnej z systemem Lefaucheux. Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku o nowelizacji ustawy o broni i amunicji osoby posiadające, w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, broń palną na nabój scalony wytworzoną przed 1850 r. lub replikę tej broni, w terminie roku od dnia jej wejścia w życie, mogły wystąpić do właściwego organu Policji o wydanie pozwolenia na broń do celów kolekcjonerskich. Tymczasem uzyskanie pozwolenia, zmierzające do zalegalizowania tej broni (Lefaucheux) następowało bez konieczności wykazywania członkostwa w stowarzyszeniu o charakterze kolekcjonerskim (wymóg ten jest aktualny dziś). W konsekwencji, do dnia 10 marca 2012 roku posiadacz tzw. lefoszki mógł wystąpić o wydanie pozwolenia na broń na uprzywilejowanych zasadach i zalegalizować jej posiadanie. W chwili obecnej jest to niemożliwe.

Podsumowując, odpowiadając na pytanie zadane w temacie, osoby które po 10 marca 2012 roku, nie wystąpiły o wydanie powyższego pozwolenia, w chwili obecnej posiadają już nie broń historyczną, ale "standardową" broń i amunicję, co jest sankcjonowane z mocy art. 263 § 2 k.k. karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Pozdrawiam
Tomasz Duda