Postępowanie z przedmiotami zajętymi podczas przeszukania,

Tematem dzisiejszego wpisu będą zasady postępowania z przedmiotami zajętymi podczas przeszukania, która to instytucja omówiona została ostatnio. Dowiecie się, co stanie się, albo co może się stać z przedmiotami, które zostaną zajęte w przypadku podejrzenia popełnia przestępstwa posiadania broni palnej.

Postępowanie z przedmiotami zajętymi podczas przeszukania regulują normy kodeksu postępowania karnego. Zgodnie z art. 228 § 1 przedmioty wydane lub znalezione w czasie przeszukania należy po dokonaniu oględzin, sporządzeniu spisu i opisu zabrać albo oddać na przechowanie osobie godnej zaufania z zaznaczeniem obowiązku przedstawienia na każde żądanie organu prowadzącego postępowanie.Tak samo postępuje się ze znalezionymi w czasie przeszukania przedmiotami mogącymi stanowić dowód innego przestępstwa, podlegającymi przepadkowi lub których posiadanie jest zabronione. Po dokonaniu przejęcia przedmiotów osobom zainteresowanym należy natychmiast wręczyć pokwitowanie stwierdzające, jakie przedmioty i przez kogo zostały zatrzymane. Pokwitowanie powinno być doręczone niezwłocznie, w praktyce osobom, u których dokonano przeszukania. Niedopuszczalnym jest przy tym zwłoka w sporządzeniu bądź wydaniu pokwitowania. 

Pokwitowaniem z przeszukania jest najczęściej spis i opis rzeczy znalezionych w toku przeszukania, którego przykład przedstawiam w załączeniu. w jego treści osoba dokonująca przeszukania opisuje zajęte przedmioty oraz przedstawia sposób postępowania z nimi.

Spis i opis rzeczy sporządzany bezpośrednio po przeprowadzeniu przeszukania

Jeżeli przeszukanie odbyło się bez uprzedniego postanowienia sadu lub prokuratora, a w terminie 7 dni nie zostało zatwierdzone (bądź w terminie 14 dni jeżeli rzecz została wydana dobrowolnie, a osoba u której dokonywano przeszukania nie zgłosiła stosownego wniosku), organ jest zobowiązany zwrócić zatrzymane przedmioty.  Analogicznie postępuje się, jeżeli zatrzymane przedmioty są nieprzydatne dla postępowania. Niemniej, w stosunku do rzeczy, których posiadanie jest zabronione (doskonałym przykładem są przedmioty mogące stanowić broń i amunicję), z mocy art. 230 § 3 k.p.k. podlegają one przekazaniu odpowiedniej instytucji bądź urzędowi. Jest to najpopularniejsza droga postępowania z zajętymi przedmiotami. Powyższe jest wykonywane w drodze postanowienia, którego przykład załączam poniżej.

Postanowienie jest zaskarżalne i może być kwestionowane, jeżeli istnieją obiektywne przesłanki do zwrotu zajętych przedmiotów osobie uprawnionej do ich posiadania, np. zajęto egzemplarz broni, na która użytkownik posiada pozwolenie, którego jednak nie mógł okazać podczas przeszukania ze względu na zaginięcie. Jeżeli istniej spór co do traktowania przedmiotów jako niebezpiecznie, czy jako elementy broni i amunicji, szansa że je odzyskamy jest nikła. 

Postępowanie z przedmiotami nieb niebezpiecznymi po przeszukaniu. 

Jeżeli w toku przeszukania pojawiają się materiały niebezpieczne i zostaje wezwany patrol saperski, po zajęciu przedmiotów sporządza on osobny protokół, w którym również oznacza zajęte przedmioty. W myśl art. 232a § 1 k.p.c. "Przedmioty i substancje stwarzające niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia, a w szczególności broń, amunicję, materiały wybuchowe lub łatwopalne, materiały radioaktywne, substancje trujące, duszące lub parzące, środki odurzające, substancje psychotropowe lub ich preparaty oraz prekursory kategorii 1, a także wyroby tytoniowe i napoje alkoholowe, przechowuje się w miejscu i w sposób zapewniający ich należyte zabezpieczenie.". Jeżeli dla przeprowadzenia badań substancji jest wystarczające zachowani ich próbek, pozostałe przedmioty podlegają zniszczeniu na podstawie postanowienia są lub referendarza sądowego, które wydawane są w rozpoznaniu wniosku prokuratora. Przedmioty i substancje stwarzające bezpośrednie niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia przez możliwość eksplozji materiałów wybuchowych lub łatwopalnych, innego gwałtownego wyzwolenia energii, rozprzestrzeniania się substancji trujących, duszących lub parzących, wyzwolenia energii jądrowej lub promieniowania jonizującego albo których przechowywanie w niezmienionym stanie nie jest możliwe, można zniszczyć przed wydaniem postanowienia. W praktyce ma to miejsce, gdy pojawia się wspomniany patrol saperski, który bezpośrednio decyduje o kwalifikacji zajętych przedmiotów oraz czy zostaną one zniszczone bezpośrednio, w terminie 30 dni od zajęcia.

Protokół sporządzony przez patrol saperski

Szczegółowy opis podmiotów uprawnionych do przechowywania oraz zniszczenia przedmiotów i substancji stwarzających niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia, a w szczególności broni, amunicji, materiałów wybuchowych lub łatwopalnych, szczegółowe warunki, sposób i miejsca przechowywania przedmiotów i substancji oraz ich próbek oraz warunki i sposób zniszczenia przedmiotów i substancji oraz ich próbek reguluje rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie podmiotów uprawnionych do przechowywania oraz zniszczenia w postępowaniu karnym przedmiotów i substancji stwarzających niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1486).

Pozdrawiam
Tomasz Duda